Sztuka, która nie milczy
Galeria Curators’Lab, ul. Nowowiejskiego 12
24.04-11.05.2025
Udział biorą: Anna Maria Brandys, Marta Chudy, Leonard Dutkiewicz, Agata Kulczyk, Lucyna Talejko-Kwiatkowska, Paweł Wiliński, Eugeniusz Skorwider, Barbara Stańko-Jurczyńska, Szymon Szymankiewicz
Kuratorka (aranżacja): Justyna Ryczek
Sztuka, która nie milczy to artystyczny wielogłos dotyczący otaczającego nas świata. Zaproszone osoby wskazują na społeczno-polityczne zagrożenia dzisiejszej złożonej rzeczywistości. Czasami jest to granica – temat obszerny, trudny i wieloznaczny, a jednocześnie tak prosto ludzki jak na plakacie Eugeniusza Skorwidera. Czasami to smutny obraz polskości lapidarnie jednakże dosadnie przedstawiony w Husarii Szymona Szymankiewicza. A czasami to konieczność zabrania głosu pomimo osobistej niechęci jak w przypadku działań Anny Marii Brandys. Świat to również dziejąca się obok nas wojna, która rozgrywana przez polityków dotyka zwyczajnych ludzi. Barbara Stańko-Jurczyńska wraz z grupą małych dzieci napisała na nowo Sztukę wojny Sun Zi. Ta swoista reakcja na wiadomość o wzmożonej rosyjskiej agresji na Ukrainę w 2022 roku, równocześnie porusza bardzo ważny problem edukacji. Na jednej z wystaw książka została zniszczona, jednak wraz z artystką zdecydowałyśmy się pokazać ją w takim stanie, przyjmując, że jest to specyficzny zapis obecnej chwili i stanu emocji po kilku latach od tego wydarzenia.
O ważności edukacji i jej powszechnym braku mówią jeszcze dwie inne prace. Jedna z nich - 12 lekcji Konstytucji – projekt realizowany od kilu lat przez Agatę Kulczyk, Lucynę Talejko-Kwiatkowską i Pawła Wilińskiego przybliża nam podstawowe prawa i obowiązki obywatelskie, Przewodnik po transpłciowości Leonarda Dutkiewicza wskazuje jak złożony jest proces tranzycji i niezbędna powszechna informacja o nim. Oba rozbudowane komunikacyjnie projekty, z potencjałem kontynuacji, stanowią przykład rozwiązań jak o trudnych i ważnych sprawach można mówić w sposób przystępny i interesujący artystycznie.
Milczenie jest wieloznaczne.
Bywa siłą. Bywa bezpiecznym wycofaniem się.
Na wystawie zebrałam prace, które nie chcą milczeć. Jej tytuł przywołuje książkę-manifest Andrzeja Turowskiego Sztuka, która wznieca niepokój. Manifest artystyczno-polityczny sztuki szczególnej. W obu przypadkach chodzi o zaangażowanie i społeczne osadzenie działań artystycznych, jednak odmiennie rozkładane są naciski i napięcia. Prace w Curators’Lab skupiają się na problematyce, edukacji i poszerzeniu świadomości, niekoniecznie prowokują i oburzają. Pokazują, że zabieranie głosu odbywa się na wiele odmiennych sposobów, poprzez różnorodne media. Kreślony przez nie obraz dotyka nas, tak jak dotyka nas życie – wybory, decyzje polityków, aspekty prawne, wojny i emocje, które odczuwamy w każdej z tych sytuacji. Wystawa uświadamia nam, że ciągle mamy powody, żeby nie milczeć. Dlatego czasami dajmy się wszyscy poprowadzić Wolności…
Justyna Ryczek
Anna Maria Brandys - doktora sztuki, związana z Wydziałem Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu. Uczestniczyła w wielu wystawach w kraju i zagranicą. Formą jej wypowiedzi artystycznej jest przede wszystkim szeroko rozumiana sztuka włókna, w obrębie której tworzy obiekty i instalacje. W swoich działaniach chętnie podejmuje wątki feministyczne i ekologiczne. Interesuje ją problem relacji i ról społecznych. Zaangażowana w działalność animacyjną i edukacyjną oraz arteterapeutyczną. Prezesa Fundacji Jak Malowana, w której koordynuje i realizuje liczne projekty promujące aktywne uczestnictwo w kulturze.
Współtwórczyni Biennale Tkaniny Artystycznej w Poznaniu oraz Domu Bajek.
Stypendium Twórcze Miasta Poznania -2022; Stypendium Prezydenta Miasta Poznania – 2014;
Stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego - 2011.
Leonard Dutkiewicz - artysta zajmujący się grafiką i rękodziełem. W swojej praktyce artystycznej stosuje różnorodne media, od grafiki komputerowej przez malarstwo po haft. Podejmuje przede wszystkim wątek tożsamości zarówno osobistej jak i społecznej. Poświęca szczególną uwagę analizie zjawiska transpłciowości. Bazując na własnych doświadczeniach, stara się przybliżyć odbiorcom emocje towarzyszące osobom trans, podczas eksploracji i rozwoju ich tożsamości.
Agata Kulczyk – dr, absolwentka Projektowania Graficznego na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Wraz z dr hab. Lucyną Talejko-Kwiatkowską prowadzi Pracownię Grafiki Informacyjnej na Wydziale Grafiki Projektowej, Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu. Laureatka Nagrody Miasta Poznania za wyróżniającą się pracę doktorską. Zajmuje się projektowaniem graficznym ze szczególnym uwzględnieniem grafiki objaśniającej. Projektuje także plakaty, wydawnictwa i identyfikacje wizualne. Najbardziej cieszą ją projekty społecznie zaangażowane. Uczestniczka wystaw o zasięgu krajowym i zagranicznym. W latach 2016–2024 pełniła funkcję Prodziekanki Wydziału Grafiki i Komunikacji Wizualnej UAP.
Lucyna Talejko-Kwiatkowska – dr hab. prof. UAP, prowadzi wraz z dr Agatą Kulczyk Pracownię Grafiki Informacyjnej na Wydziale Grafiki Projektowej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Od ukończenia studiów w 1989 r. związana zawodowo z Uczelnią. Autorka szeregu projektów z zakresu grafiki wydawniczej, przede wszystkim okładek książkowych i ilustracji. W ostatnich latach zarówno w swojej pracy projektowej jak i dydaktycznej zajmuje się projektowaniem informacji szczególnie w kontekście prób rozwiązywania problemów społecznych.
Paweł Wiliński – profesor doktor habilitowany nauk prawnych; kierownik Zakładu Postępowania Karnego Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu; sędzia Sądu Najwyższego orzekający w Izbie Karnej, członek Prezydium Komitetu Nauk Prawnych PAN. Wiceprzewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego, a w latach 2009–2016 członek Komisji. Sędzia ad hoc Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (2010–2012, 2015–2016). W latach 2001–2017 pracownik Trybunału Konstytucyjnego, wicedyrektor Zespołu Wstępnej Kontroli Skarg Konstytucyjnych i Wniosków. Przewodniczący Rady Fundacji Sunflowers, członek Komitetu Naukowego Kraków Center for International Criminal Justice.
Eugeniusz Skorwider - urodzony w 1954 w Żninie. Studia w PWSSP w Poznaniu na Wydziale Malarstwa Grafiki i Rzeźby w latach 1976 – 1981. Dyplom w 1981 roku w Pracowni Plakatu profesora Waldemara Świerzego.Od 1983 roku zatrudniony jako jego asystent w tejże pracowni. Obecnie profesor zwyczajny prowadzi Pracownię Plakatu II w Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Zajmuje się projektowaniem plakatu oraz rysunkiem satyrycznym.
Barbara Stańko-Jurczyńska - (ur. 2000, Polska) jest feministką, artystką wizualną oraz członkinią antyfaszystowskiego kolektywu Basta. Ukończyła Wydział Rzeźby na Uniwersytecie Artystycznym im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu. Jej praktyka artystyczna zakorzeniona jest w artiwizmie (sztuce zaangażowanej), działaniach społecznych oraz studiach nad niepełnosprawnością. Tworzy działania performance, realizuje prace site-specific oraz często angażuje się w projekty interaktywne. W swoich działaniach traktuje własne ciało jako materiał rzeźbiarski, nawiązując do malformacji kapilarnych (Port Wine Stain), z którymi żyje od urodzenia. W swojej twórczości artystycznej wykorzystuje zastane sytuacje, doprowadzając je do granic absurdu. Bada dynamikę przemocy, zestawiając ją z pozornie niepasującymi elementami, by kwestionować społeczne postrzeganie władzy.
Szymon Szymankiewicz – wykładowca Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu, twórca grafik i plakatów. Laureat licznych nagród i wyróżnień. Jego prace były pokazywane na wystawach i przeglądach w kilkudziesięciu krajach Europy, Azji oraz obu Ameryk. W swojej twórczości nawiązuje od trudnych i kontrowersyjnych tematów społeczno-politycznych, takich jak faszyzm, rasizm, antysemityzm, mizoginia czy homofobia; piętnuje nadużywanie władzy, autorytarną przemoc i dyskryminację mniejszości. Artysta nieobojętny, czujny, zaangażowany. Obrazując aktualne spory światopoglądowe tworzy
ikonografię współczesnej Polski.
Prezentacja towarzyszy seminarium Akademickiej Sieci Bezpieczeństwa i Równości.
