БИЛНИ ПРИЛАГОДУВАЊА
Оливер Мусовиќ
Отворање: петок, 24 октомври 2025 година / 20 часот
Изложбата е отворена до 19 ноември 2025 година
НУ Музеј на современата уметност – Скопје
Кураторка Ивана Васева
Во пошироките рамки на сеприсутната и важна филозофија на веќе ургентната потреба на симбиоза на природата и човекот, меѓузависност, комплементарност, соработка и учество на мноштвото видови во општеството на работ на изумирањето (Ана Цинг, Дона Харавеј, Мареј Букчин), откриена е идејата за важноста на напуштените простори наспроти култивираните простори, како простори на регенерација што на некој начин и ja опримеруваат неуништливата бунтовна енергија на природата. Според теориите за третиот пејзаж или четвртата природа, токму овие нарушени земјишта што ако не се занемарат како остатоци или плевел, се нови екосистеми што отвораат простор за да се преиспита зачувувањето на природата и на природниот диверзитет, но и нудат примери за поинакви принципи на организација врз принципи на взаемна помош, солидарност и соработка, како двигатели на еволуцијата. Третиот пејзаж според концептот на познатиот пејзажен архитект и градинар Жил Клемен се просторите што обично се третираат како занемарени – неодлучените простори, лишени од функција, тешки за именување.
Токму тоа е фокусот на последната фаза од развојната уметничка линија на Оливер Мусовиќ (1971), еден од најактивните уметници од земјава, кој е присутен на сцената од крајот на деведесеттите години, а оттогаш и активно се претставува на светските уметнички сцени. Во последните две години тој развива фотографски серии што ги обработуваат просторите на „третиот пејзаж“ населени со рудерални екологии, односно растенија што растат на урнатини (етимологијата е од латинскиот збор rudus, урнатини), кои ги предизвикуваат конвенционалните поими за ботаничката убавина и достојност, а според уметникот се и неопеани херои на опстанокот и инспирираат почит со нивната приспособливост, а кои често се отфрлаат како „плевел“.
Мусовиќ ја наоѓа својата истражувачка пасија во овие растенија, и преку својот уметнички ангажман им дава можност да блеснат, да добијат заслуга за својата работа, како еден вид славење на издржливоста на животот на маргините и интригантната привлечност на „третиот пејзаж“. Односно, овие самоорганизирани заедници без човечки интерференции не само што говорат за моќта на природата туку и за неочекуваните моменти на шансата да се формираат поинакви заедници. Но, исто така, Мусовиќ бележи охрабрување и од филозофиите за социјалната екологија на американскиот социјален теоретичар и политички филозоф Мареј Букчин, која, всушност, е повик за општествена реконструкција по еколошки линии, која во широки термини означува дека еколошките проблеми произлегуваат од длабоките проблеми во општеството или доминацијата врз природниот свет.
Во таа насока се формира и изложбата „Билни прилагодувања“ во која се вклучени сериите „Обраснато“ од 2023 година, „Рудерален хербариум“ од 2023-2025 година, „Рудерален хербариум на Сингапур“ од 2024 година, „Микроклими“ од 2024 година и „Атлас од сингапурски папратВИ“ од 2025 година, како и една серија од две фотографии, и единечна фотографија. Станува збор за истражувачки потфат манифестиран во неколку групи на фотографии, некои од нив придружени и со текст, во кои уметникот ги бележи природните феномени најчесто во форма на современи ботанички каталози, како и една дигитална публикација, целосно илустрирана и коавторирана со напредни јазични модели на ВИ, која е поставена на компјутер, за слободно разгледување. Тоа се дела што се создадени кога уметникот престојувал на уметнички резиденции во Австрија, Сингапур, Германија и Франција а кои веќе биле претставени пред тамошната публика (во Кунстраумакраде во Моeдлинг, Австрија, и во Уметничкиот музеј на Сингапур), а кои по прв пат се претставуваат во земјава.
Со овие серии претставени во рамките на изложбата „Билни прилагодувања“ се заокружува една истражувачка целина на авторот што забележала различни растителни видови и адаптации во различни клими низ светот.
Со „Билни прилагодувања“ уметникот Оливер Мусовиќ обележува и 30 години активно творештво, односно 30 години од неговата прва самостојна изложба во Уметничката галерија, Битола, во 1995 година. Оваа изложба се случува 18 години од неговата претходна самостојна изложба „Уметникот“ во Музејот на современа уметност – Скопје во 2007 година.
(извадок од текстот на кураторката Ивана Васева за изложбата)
ОЛИВЕР МУСОВИЌ (1971, Скопје) е визуелен уметник кој работи во повеќе медиуми, но најчесто фотографија и визуелно раскажување.
Неговата практика го истражува пресекот на природата, урбаниот простор и општествената динамика, со посебен фокус на адаптацијата и отпорноста во транзициски средини. Неговото дело го поставува пејзажот како социо-еколошка конструкција обликувана од луѓето и останатиот (non-human) живот, придонесувајќи кон дијалози за еколошка отпорност, одржливост и улогата на уметноста во поттикнување критичка свест.
Неговите дела се претставени на меѓународно ниво, меѓу другото во SAM – Музејот на уметноста во Сингапур (2025), Музејот на современата уметност, Загреб (2023), Музејот на современата уметност – Скопје, +MSUM Метелкова, Љубљана (2021, 2018), MACRO – Музеј на современата уметност, Рим (2004), Camera Austria, Кунстхаус Грац (20024), Фридерицианум – Касел (2003), Манифеста 4 (Франкфурт, 2002) и Истанбулското биенале (1999).
Делата на Мусовиќ се дел од јавни колекции како што се n.b.k. Берлин, МСУ Скопје, Fondazione Fotografia Модена и +MSUM Љубљана.
Неговите дела се публикувани во повеќе публикации - прегледи на современа уметност од најзначајните светски издавачи на уметничка литература, како „Autobiography” (Thames and Hudson, 2004), „Vitamin Ph – New Perspectives in Photography”, (Phaidon, 2006), „Photo Art, Photography in the 21st. Century”, (Aperture, 2008).
Toј учествувал на повеќе резиденцијални програми низ Европа, Азија и САД.
Изложбата е финансиски поддржана од Министерството за култура и туризам на РС Македонија. Пријател на МСУ - Скопје Тиквеш.
. . .
PLANT ADAPTATIONS
Oliver Musovik
Opening: Friday, October 24, 2025 / 8 p.m.
The exhibition is open until November 19, 2025
NI Museum of Contemporary Art – Skopje
Curator Ivana Vaseva
Within the broader framework of the ubiquitous and important philosophy of the already pressing need for symbiosis between nature and man, interdependence, complementarity, cooperation and participation of the multitude of species in a society on the brink of extinction (Anna Tsing, Donna Haraway, Murray Bookchin), the idea of the importance of abandoned spaces as opposed to cultivated spaces, as spaces of regeneration that in some way exemplify the indestructible rebellious energy of nature, has been discovered. According to the theories of the third landscape or fourth nature, it is precisely these disturbed lands that, if not neglected as remnants or weeds, are new ecosystems that open up space to reconsider the preservation of nature and natural diversity, but also offer examples of different principles of organization based on principles of mutual aid, solidarity and cooperation, as drivers of evolution. The third landscape, according to the concept of the renowned landscape architect and gardener Gilles Clément, is the space that is usually treated as neglected - the undecided spaces, devoid of function and difficult to name.
This is precisely the focus of the latest phase of Oliver Musovik’s (1971) developing artistic line, one of the most active artists from the country, who has been present on the local scene since the late 1990s, and has been actively presenting himself on the world art scene since. In the last two years, he has been developing several photographic series that process the spaces of the “third landscape” inhabited by ruderal ecologies, that is, plants that grow on ruins (the etymology is from the Latin word rudus, ruins). These plants challenge conventional notions of botanical beauty and merit, and according to the artist, are unsung heroes of survival, inspiring respect with their adaptability, while often dismissed as “weeds”.
Musovik discovers his passion for research in these plants, and through his artistic engagement, he provides them the opportunity to shine, to receive recognition for their work, as a kind of celebration of the resilience of life on the fringes and the captivating allure of the “third landscape.” That is, these self-organized communities, devoid of human interference, not only exemplify the power of nature but also the unexpected moments of chance for different communities to form. But Musovik also notes encouragement from the philosophies of social ecology of the American social theorist and political philosopher Murray Bookchin, which is, in fact, a call for social reconstruction along ecological lines, which broadly implies that environmental challenges stem from profound societal issues or the dominance over the natural world.
In this direction, the exhibition "Plant Adaptations" is being formed, which includes the series "Overgrown" from 2023, "Ruderal Herbarium" from 2023-2025, "Ruderal Herbarium of Singapore" from 2024, "Microclimates" from 2024 and "AItlas of Singaporean Ferns" from 2025, as well as one series of two, and one single photograph. It is a research endeavor manifested in several groups of photographs, some of them accompanied by text, in which the artist records natural phenomena, most often in the form of contemporary botanical catalogs, as well as a digital publication, fully illustrated and co-authored with advanced AI language models, which is placed on a computer for free viewing. These are works that were created when the artist was in artist residencies in Austria, Singapore, Germany, and France, and which have already been presented to the audience there (at the kunstraumarcade in Mödling, Austria and at the Singapore Art Museum, Singapore), and which are being presented in the country for the first time.
These series presented within the framework of the exhibition "Plant Adaptations" complete a research oeuvre of the author, who has observed different plant species and adaptations in different climates around the world.
With "Plant Adaptations", the artist Oliver Musovik marks 30 years of professional artistic activity, that is, 30 years since his first solo exhibition at the Art Gallery, Bitola, in 1995. This exhibition takes place 18 years after his last exhibition, “The Artist” at the Museum of Contemporary Art - Skopje, in 2007.
(excerpt from the text by the curator Ivana Vaseva about the exhibition)
OLIVER MUSOVIK (1971, Skopje) is a visual artist working across multiple media, mostly photography and visual storytelling.
His practice explores the intersection of nature, urban space, and social dynamics, with particular focus on adaptation and resilience in transitional environments. His work foregrounds the landscape as a socio-ecological construct shaped by humans and nonhumans, contributing to dialogues on ecological resilience, sustainability, and the role of art in fostering critical awareness.
His work has been presented internationally, including at SAM – Singapore Art Museum (2025), the Museum of Contemporary Art Zagreb (2023), the Museum of Contemporary Art Skopje, +MSUM Metelkova Ljubljana (2021, 2018), MACRO – Museum of Contemporary Art, Rome (20024), Camera Austria, Kunsthaus Graz (2004), the Fridericianum Kassel (2003), Manifesta 4 (Frankfurt, 2002), and the Istanbul Biennial (1999).
Musovik’s works are held in public collections such as n.b.k. Berlin, the Museum of Contemporary Art Skopje, Fondazione Fotografia Modena, and +MSUM Ljubljana.
His works have been published in art publications, including “Autobiography” (Thames and Hudson, 2004), “Vitamin Ph – New Perspectives in Photography” (Phaidon, 2006), and “Photo Art: Photography in the 21st Century” (Dumont 2007 / Aperture, 2008).
He has also participated in residency programs across Europe, Asia, and the United States.
The exhibition is financially supported by the Ministry of Culture and Tourism of the Republic of North Macedonia. MoCA - Skopje friend: Tikves.
Also check out other Arts events in Skopje, Exhibitions in Skopje, Fine Arts events in Skopje.
