W dniu 24 listopada 2025 roku Towarzystwo Opieki nad Zabytkami / Oddział Podhalański im. Stanisława Witkiewicza w Zakopanem obchodzi 40-lecie swej działalności.
W zeszłym roku minęło też 50-lecie działalności TOnZ w Polsce a w roku 2026 wypada 120. rocznica powołania macierzystego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, której ideę kontynuujemy. Z tej okazji organizujemy uroczyste obchody naszego Jubileuszu.
W dniu 24 listopada br. w Sali Obrad Urzędu Miasta Zakopane (ul. Kościuszki 13) odbędzie się z tej okazji KONFERENCJA popularnonaukowa pod tytułem:
"ZABYTKI A TOŻSAMOŚĆ ZAKOPANEGO".
Przedsięwzięcie współfinansowane jest przez:
• WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE - PARTNERA GŁÓWNEGO
• STAROSTWO TATRZAŃSKIE
• GMINĘ MIASTO ZAKOPANE
Konferencję i towarzyszącą jej publikację "Katalog zabytków Zakopanego" objęli HONOROWYM PATRONATEM:
• Marta Cienkowska - Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
• Łukasz Smółka - Marszałek Małopolski
• Marlena Happach - Dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa
• Katarzyna Urbańska - Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków
• Andrzej Skupień - Starosta Tatrzański
• Łukasz Filipowicz - Burmistrz Miasta Zakopane.
PARTNEREM GŁÓWNYM Jubileuszu, konferencji i Katalogu jest:
WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE
Współpracują też z nami:
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków,
Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków,
Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego,
Centrum Architektury Drewnianej - Terenowa Pracownia NID.
Nasz Jubileusz zaszczyci swoją obecnością na konferencji: Pani Bożena Żelazowska - Generalny Konserwator Zabytków, Sekretarz Stanu - Wiceminister MKiDN.
Celem konferencji jest propagowanie wartości zabytków, sensu ich ochrony, właściwej ich konserwacji i opieki nad nimi.
Prelegentami będą uznane autorytety w dziedzinie ochrony i społecznej opieki nad zabytkami m.in.:
• dr hab. Monika Bogdanowska (Politechnika Krakowska)
• dr hab. Monika Kupisz-Murzyn (UJ)
• dr Iwona Liżewska (NID/prezes Zarządu Głównego TOnZ)
• dr Dominika Hołuj (UEK)
• prof. dr hab. Jan Święch (UJ)
• dr Andrzej Siwek (NID/UJ)
• Rafał Michalski (UJ).
Udział w konferencji wezmą też inni zaproszeni goście i prelegenci:
• Katarzyna Urbańska - Małopolska Wojewódzka Konserwator Zabytków
• Michał Murzyn - Dyr. Muzeum Tatrzańskiego
• Cezary Michno - Miejski Konserwator Zabytków
• Natalia Skiepko – kierownik Centrum Architektury Drewnianej - Terenowego Oddziału NID
• przedstawiciele TOnZ/OP, m.in.
• Marian Matusiak – pierwszy prezes i założyciel Podhalańskiego Oddziału TOnZ w Zakopanem,
• Agata Nowakowska-Wolak – obecna prezes.
Po części oficjalnej, na początku:
chcemy nagrodzić właścicieli zabytków, którzy w ostatnich latach przeprowadzili widoczną rewaloryzację/renowację swoich obiektów nie wpisanych do rejestru zabytków, zgodnie ze sztuką konserwatorską, wyłącznie z funduszy własnych.
W ten sposób pragniemy im podziękować za wysiłek i wkład w zachowanie dziedzictwa kulturowego oraz podniesienie walorów przestrzeni publicznej.
Dalej, przybliżymy 40-letnią działalność Oddziału Podhalańskiego TOnZ, z przypomnieniem historii i znamienitych postaci – członków Oddziału oraz ważniejszych inicjatyw, cykli i wydarzeń przez nas organizowanych. Pokażemy też trwałe owoce naszej pracy.
Następnie nasi znamienici prelegenci przedstawią złożoną problematykę ochrony i opieki nad zabytkami w Zakopanem i szerzej - na Podhalu, wartości dodane ochrony dziedzictwa oraz aspekt społecznej opieki nad zabytkami.
Na koniec podejmiemy też trudny temat utworzenia Podhalańskiego Parku Etnograficznego, niezrealizowanej do dziś idei, przewijającej się od lat 50. ** w.
Zwieńczeniem Jubileuszu będzie „Katalog zabytków Zakopanego", publikacja przedstawiająca wszystkie zakopiańskie zabytki wpisane do rejestru, ich historię, status i stan zachowania. Album będzie zawierał aktualne fotografie oraz zwięzły opis 101 indywidualnych obiektów, 5 obszarów oraz 2 parków kulturowych w Zakopanem.
Publikacja ta, przygotowana dzięki dotacjom z Województwa Małopolski, Powiatu Tatrzańskiego i Gminy Miasto Zakopane w nakładzie 1000 egz. będzie rozdawana bezpłatnie wszystkim uczestnikom konferencji, trafi do donatorów oraz do szkół, uczelni bibliotek i wszystkich zainteresowanych. Będzie to trwały efekt naszej pracy a także ważne narzędzie upowszechniająca wiedzę o naszym dziedzictwie.
Po panelu dyskusyjnym i podsumowaniu konferencji Jubileusz uczcimy tortem i symboliczną lampką szampana.
W organizację zaangażowani są członkowie TOnZ/OP a wspierają: Cukiernia SAMANTA, Ośrodek Konferencyjno-Wypoczynkowy HYRNY, PSS SPOŁEM, Zespół Szkół Hotelarskich w Zakopanem im. Władysława hr. Zamoyskiego, Hurtownia Produktów Spożywczych BRUTAL, Restauracja BUBUJA, Karczma KRUPOWA IZBA w Zakopanem.
Patronami Medialnymi są: Kultura Podhala, Podhalański Serwis Informacyjny Watra.pl, Tygodnik Podhalański, Radio Alex.
Mamy nadzieję, że zarówno konferencja jak i „Katalog zabytków Zakopanego” podniesie świadomość społeczną o naszym zasobie kulturowym a także prestiż i szacunek dla zabytków w naszym pięknym regionie.
*
WSZYSTKICH ZAINTERESOWANYCH SERDECZNIE ZAPRASZAMY NA KONFERENCJĘ I TORT JUBILEUSZOWY 24.11.2025 (PONIEDZIAŁEK) W SALI OBRAD URZĘDU MIASTA W ZAKOPANEM, w GODZ. 9:00-15:00
