O historii, teraźniejszości, a także planach na przyszłość. Na kolejnym Czwartku Tarnogórskim prelegentem będzie dr Adam Hajduga - dyrektor instytucji kultury „Szyb Staszic w Tarnowskich Górach". Tematem spotkania będzie jeden z kluczowych atrybutów tarnogórskiego wpisu na listę UNESCO - Stacja Wodociągowa Staszic.
Czwartek Tarnogórski / 29 maja godz. 19:00 / sala 105 w siedzibie SMZT przy ul. Gliwickiej 2 w Tarnowskich Górach
Ziemia, para i woda. Te trzy żywioły nie tylko umożliwiły rozwój przemysłu i inżynierii, dokonując cywilizacyjnej rewolucji, ale i ukształtowały krajobraz kulturowy współczesnego Górnego Śląska. W kontekście Stacji Wodociągowej Staszic w Tarnowskich Górach żywioły te nabierają szczególnego znaczenia. Ziemia to przestrzeń, w której kopano szyby i skąd odpompowywano lub pozyskiwano wodę. Para to napęd dla ogniowych maszyn, które wodę toczyły. Sama zaś woda to surowiec niezbędny do życia i pracy, bez którego nie byłoby ani górnictwa, ani miast czy regionu.
Przepompownia Staszic to najstarszy tego typu obiekt, jaki pozostał w naszym regionie, a przede wszystkim to zabytek techniki objęty wpisem na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Na powierzchni zachowały się liczne budynki, zaś podziemna infrastruktura zachwyca swym ogromem i inżynieryjnym kunsztem. Obiekt nadal nie jest udostępniony dla zwiedzających. Jego potencjał edukacyjny, kulturowy, turystyczny wciąż czeka na odkrycie. Co zatem z nim dalej? Jakie działania, inwestycje i środki są potrzebne. Kto za to odpowiada? Mając świadomość znaczenia tego dziedzictwa, jego roli w kontekście tożsamości lokalnej i regionalnej porozmawiamy o konkretach. Między ziemią, parą a wodą. Podczas spotkania razem odnajdziemy historię miejsca, które ma bardzo wiele do opowiedzenia i właśnie zaczyna swój nowy rozdział.
Stacja Staszic (niem. Adolfschacht) została uruchomiona w 1884 roku jako jeden z najbardziej zaawansowanych systemów wodociągowych Europy. Jej zadaniem było odwadnianie kopalń oraz dostarczanie wody mieszkańcom i przemysłowi. Wykorzystano w tym celu wody Sztolni Głębokiej Fryderyk oraz odwierty artezyjskie. Były tu m.in. szyby, maszyny parowe, kotły, hala kotłowi i warsztatu, a nawet bocznica kolei wąskotorowej. To był symbol nowoczesności tamtej epoki.
Dr Adam Hajduga - od początku br. pełni funkcję dyrektora instytucji kultury „Szyb Staszic w Tarnowskich Górach". Dziedzictwem przemysłowym zajmuje się zawodowo już ponad 20 lat. Jest jego znawcą, pasjonatem i propagatorem. Tworzył i zarządzał Szlakiem Zabytków Techniki woj. śląskiego oraz świętem Szlaku – INDUSTRIADĄ. Współtworzył i był zastępcą dyrektora Muzeum Hutnictwa w Chorzowie. Projekty te otrzymały wiele prestiżowych nagród krajowych i regionalnych. Od kilku kadencji jest Wiceprezydentem Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego – ERIH, Szlaku Kulturowego Rady Europy. Ukończył socjologię na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Tam też obronił doktorat. Zapytany o swoje ulubione motto mówi – zawodowo, ale i tożsamościowo chyba najlepiej ujął to Jan „Kyks" Skrzek w „Sztajgrze" śpiewając „... jak coś robisz to rzecz świynto".
