🔸 Legnickie Spacery Historyczne - 2025
Niedostępne na co dzień strychy gotyckich budowli, zamknięte budynki, zagadkowe podziemia... Są w Legnicy obiekty i przestrzenie niedostępne dla zwiedzających. Są miejsca, które mijamy codziennie, nie znając ich niezwykłej historii. Muzeum Miedzi w Legnicy zaprasza na kolejny cykl Legnickich Spacerów Historycznych, w ramach którego badacze legnickiego Muzeum wyruszą w głąb miasta, pokazując jego ukryte oblicze i przywracając zapomniane historie.
📍 27 lipca (niedziela), godz. 14 - „Dom wieczności. Historia cmentarza żydowskiego" prowadzący: Piotr Piluk
🔸O wyjątkowości cmentarza żydowskiego w Legnicy świadczy fakt, że to jedyna dobrze zachowana dziewiętnastowieczna nekropolia na terenie miasta. Przetrwały tu interesujące nagrobki, przede wszystkim z przełomu XIX i ** w.. które poza oczywistym upamiętnieniem dawnych mieszkańców, obrazują także wielki kunszt legnickich warsztatów kamieniarskich oraz są swoistą historią sztuki w pigułce – głównie dzięki ówczesnej stylistyce: historyzmu, eklektyzmu i secesji. W XIX w. nastąpiła szybka asymilacja społeczności żydowskiej w duchu kultury niemieckiej, dlatego legnicki cmentarz żydowski wykazuje duże podobieństwo do cmentarzy ewangelickich czy katolickich z tamtego okresu. Równocześnie posiada cechy, które jednak akcentują jego odrębność kulturową, choćby poprzez symbolikę. Nagrobki z okresu powojennego nie posiadają tak dopracowanych form, ale są śladem licznej społeczności polskich Żydów, którzy mieszkali w Legnicy po 1945 roku. W języku hebrajskim, cmentarz jest metaforycznie określany jako „bet olam” czyli dom wieczności. Jaki jest legnicki dom wieczności, będzie można odkryć podczas spaceru z przewodnikiem.
🔹 Spacer prowadzi prowadzi Piotr Piluk, łódzki publicysta i dokumentalista realizujący własny projekt „Ślady obecności” (od 1989), były działacz TSKŻ oraz redaktor „Słowa Żydowskiego” w Warszawie.
📍 30 sierpnia (sobota), godz. 14 - „Ze szkicownika artysty. Śladami Wyspiańskiego po Legnicy” , prowadzący: Tomasz Grabowski
🔸Rankiem 29 sierpnia 1890 r. pociągiem z Drezna dotarł do Legnicy Stanisław Wyspiański, wówczas student krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych. Wracał z wyprawy po zachodniej Europie, gdzie zgłębiał tamtejszą kulturę i sztukę. Wyspiański spędził w Legnicy bardzo aktywny dzień, zwiedzając miasto i zabytki. W szkicowniku utrwalił nagrobki i detale wyposażenia zachowane w kościołach protestanckich, Mariackim oraz Piotra i Pawła. Wieczorem na legnickim dworcu, oczekując na pociąg do Poznania, Wyspiański napisał list, w którym opisał swoje wrażenia z wizyty w mieście. Adresatem tekstu był Tadeusz Stryjeński, krakowski architekt i ówczesny protektor Wyspiańskiego, z którym regularnie dzielił się wrażeniami z wypraw. Zbiórka uczestników spaceru odbędzie się na placu przed budynkiem dworca głównego PKP w Legnicy.
🔹 Spacer poprowadzi Tomasz Grabowski, historyk sztuki, adiunkt w Dziale Edukacji i Promocji Muzeum Miedzi w Legnicy.
📍 20 września (sobota), godz. 14 - „W gabinecie generałów. Tajemnice gmachu ZUS-u”, prowadzący: Konrad Byś
🔸 Ten monumentalny gmach przy ul. Grabskiego przez większość swojej historii służył wojsku. W III Rzeszy znany był jako Dom Wehrmachtu, po wojnie stał się sercem radzieckiego „Kwadratu”, gdzie aż do 1993 roku mieściła się siedziba dowództwa Północnej Grupy Wojsk. Historia tego miejsca ściśle wiąże się z historią II wojny światowej i losami Europy podzielonej Żelazną Kurtyną. Dziś w dawnym wojskowym kompleksie mieści się legnicki oddział ZUS-u i największe w Polsce archiwum tej instytucji, do którego trafia dokumentacja z całej Polski. Na spacer „W gabinecie generałów. Tajemnice gmachu ZUS-u” 20 września (sobota) o godz. 14 zaprasza Muzeum Miedzi w Legnicy i legnicki oddział ZUS-u.
🔹 Spacer prowadzi Konrad Byś, kierownik Działu Historii Muzeum Miedzi w Legnicy
📍 11 października, (sobota) godz. 14 - „W zielonym trójkącie. Historia II Liceum Ogólnokształcącego”, prowadząca: Agata Gerłowicz.
🔸 Przed wojną nazywana była Grünschule, czyli Zieloną Szkołą. W budynku mieściły się ewangelickie szkoły powszechne – osobna dla dziewcząt, osobna dla chłopów. Miały oddzielne wejścia i wyglądały jak w lustrzanym odbiciu. Dziś leżący na obrzeżach parku gmach nadal pełni oświatowe funkcje i znajduje się w nim jedno z najstarszych liceów w mieście. Jaka jest historia szkoły przy ul. Zielonej? Co za ciekawostki kryje architektura gmachu i jego okolice? Dlaczego w jego sąsiedztwie Lipa Schillera? Kim byli nauczyciele, którzy po wojnie w murach tego obiektu budowali legnicką oświatę? Kim są słynni absolwenci dwójki? Muzeum Miedzi w Legnicy zaprasza na Legnicki Spacer Historyczny po II Liceum Ogólnokształcącym im. S. Wyspiańskiego oraz zielonym trójkącie, w którego centrum stoi ta ważna dla miasta szkoła średnia.
🔹 Spacer prowadzi Agata Gerłowicz, pracownica Działu Historii Muzeum Miedzi w Legnicy.
📍 25 października (sobota), godz. 14 - „Za bramą wielkiej ciszy. Opowieść o legnickim cmentarzu”, prowadzący: dr Marek Żak.
🔸 Licząca już ponad dwa wieki historia legnickiego Cmentarza Komunalnego przy ul. Wrocławskiej łączy ze sobą czasy niemieckie, polskie oraz wątki radzieckie. W trakcie spaceru zwiedzimy kaplicę cmentarną wraz z krematorium. Poszukamy ostatnich śladów niemieckich pochówków oraz nowego cmentarza żydowskiego, ustalimy gdzie znajdował się cmentarz leśny. Odwiedzimy też powojenną aleję zasłużonych, najstarsze sektory z pochówkami Polaków. Po drodze trafimy na groby znanych Legniczan oraz ten należący do Lidii Nowikowej, kobiety będącej pierwowzorem bohaterki słynnego filmu „Mała Moskwa”. Nie zabraknie też wizyty na radzieckim cmentarzu wojskowym.
🔹 Spacer prowadzi dr Marek Żak, historyk, publicysta, autor książek o historii najnowszej Legnicy i regionu.
👉 Wstęp na spacery jest bezpłatny, ale limitowany. Obowiązują wejściówki, do pobrania w kasie muzeum przed każdym ze spacerów. Informacje będą podawane na bieżąco na stronie muzeum w zakładce Aktualności i na FB.
Also check out other Arts events in Boleslawiec, Literary Art events in Boleslawiec.
