"Claude Cahun. Formy Oporu"- wernisaż wystawy

📢 Serdecznie zapraszamy na wernisaż wystawy-

Claude Cahun. Formy oporu

organizowaną w ramach Festiwalu Conrada.

📍Claude Cahun urodziła się 25 października 1894 roku w Nantes w żydowskiej rodzinie wydawców i literatów jako Lucy Schwob. Nazwisko, pod którym przejdzie do historii, jest po stryjecznym dziadku, Leonie Cahunie. Neutralnie brzmiącym imieniem Claude chciała z kolei podkreślić nieprzynależność do żadnej z płci.

📍W 1925 roku w „Mercure de France” ukazał się zbiór jej krótkich próz zatytułowany Héroïnes (Heroiny), w których autorka przepisała historie szesnastu kobiet, bohaterek znanych z mitologicznych, biblijnych lub literackich tekstów. Jedną z nich jest opowieść o mitycznej Salmakis zakochanej w synu Hermesa i Afrodyty – młodzieńcu Hermafrodycie. Ten związek nie przyniesie potomstwa tylko zredukuje się do jednej osoby, która „stanie się tak samo kobietą jaki i mężczyzną, tak samo jednym i drugim, jak i żadnym z nich”.

📍„Neutrum – rodzaj nijaki – to jedyna płeć, która mi odpowiada” – to zdanie napisała Claude Cahun w autobiografii Aveux non avenus (Niebyłe wyznania), opublikowanej w 1930 roku. Jest to zbiór rozmaitych w formie tekstów oraz fotografii, w których autorka prowadzi artystyczną i literacką grę z różnymi społecznymi rolami, maskami i tożsamościami. W tym samym roku, w paryskim czasopiśmie „Bifur” pojawił się androginiczny autoportret pisarki. Proces budowania niebinarnej tożsamości Cahun rozpoczęła już podczas współpracy z eksperymentalnym teatrem Le Plateau. Razem z Suzanne Malherbe, partnerką i poprzez drugie małżeństwo ojca, formalnie jej przyrodnią siostrą, tworzącą pod pseudonimem Marcel Moore, Cahun projektowała maski i kostiumy do przedstawień, w których także występowała.

📍Artystka, która za życia ceniona była przede wszystkim jako pisarka, publicystka i eseistka, została ponownie odkryta 40 lat po śmierci jako androginiczna autorka fotografii. Z politycznie zaangażowanej sympatyczki surrealistów stała się w latach 90. ** wieku artystką na nowo definiującą podejście do ciała i płci. Drugim obszarem twórczości, obok autoportretów, jakim zajmowała się Claude Cahun są obiekty. Nie istnieje – jak dowodzi Kat Lawinia Gorska w swojej pracy Claude Cahun. Poesie des Objekts (Claude Cahun. Poezja obiek tu) – żaden wspólny element łączący te prace. Nie wiadomo, jaka koncepcja artystyczna stoi za fotografiami tych obiektów, jasne jest, że ich celem nie była czysta dokumentacja. Nie da się oddzielić jednego od drugiego, obiektu od fotografii i odwrotnie. Cahun tworzy hybrydę, nową formę ekspresji. Efemeryczność obiektów jest ich immanentną cechą.

📍W 1937 roku Claude Cahun i Suzanne Malherbe przeprowadziły się z Paryża na wyspę Jersey, gdzie po wybuchu wojny podjęły akcję oporu wobec nazistowskiej okupacji. Artystki tworzyły ulotki i niewielkie plakaty z antywojennym przesłaniem, których celem było zasianie niepewności i osłabianie woli walki wśród niemieckich żołnierzy. Aresztowane w lipcu 1944 roku, wkrótce zostają skazane na karę śmierci. Po ułaskawieniu w lutym 1945 roku na wolność wyszły dopiero po zakończeniu wojny.

📍Claude Cahun zmarła 8 grudnia 1954 roku. O jej spuściznę, aż do swojej samobójczej śmierci w 1972 roku, troszczyła się Suzanne Malherbe. Claude Cahun podjęła w swojej twórczości prawie wszystkie tematy, którymi obecnie interesuje się współczesna sztuka: niebinarność i orientacja seksualna, efemeryczne działania artystyczne, feminizm i aktywizm polityczny. Jej bezkompromisowość, radykalność i odwaga imponują nawet dzisiaj i pokazują, że uprawianie sztuki zaangażowanej jest możliwe w każdych okolicznościach.

Artystki: Elena Louise Bastert Feuerhake, Aleksandra Młynarczyk-Gemza, Joanna Krawczyk, Øleg&Kaśka, Sarah Pucill, Liliana Zeic

Kuratorki: Renata Kopyto, Iwona Demko

Współpraca: Festiwal Conrada

Dom Norymberski w Krakowie
ul. Skałeczna 2
wystawa czynna: 19.10- 14.11.2025
wtorek- piątek 12.00 -18.00.

WSTĘP WOLNY!

Zapraszamy również na wydarzenia towarzyszące!

Also check out other Arts events in Krakow, Literary Art events in Krakow.