3η μέρα
Πέμπτη 3 Ιουλίου 2025, 21:00
Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς-Μουσείο Μαστίχας
«ΗΧΟΙ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ»
Αφιέρωμα στις Μούσες Ουρανία και Τερψιχόρη. Το θέμα θα αναπτύξουν ο Μανώλης K. Γεωργούλης, εξ αποστάσεως, ο Ιωάννης Δαγκλής και η Λίνα Τόνια.
Η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με το χορό της Πανευρυθμίας, με συντονιστή τον Κωνσταντίνο Όλβιο Τζούμα.
Εισηγητές:
1.
Μανώλης Κ. Γεωργούλης, Κύριο Επιστημονικό Προσωπικό, Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής Πανεπιστημίου Johns Hopkins, Διευθυντής Ερευνών (σε άδεια) ΚΕΑΕΜ της Ακαδημίας Αθηνών
2. Ιωάννης Δαγκλής, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντής του Πανεπιστημιακού Αστεροσκοπείου
3. Λίνα Τόνια, Συνθέτρια & Διδάσκουσα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Εισηγήσεις:
1η Εισήγηση: 21:00-21:20
Μανώλης Κ. Γεωργούλης
«Ηχοποιημένοι παλμοί και κύματα από τη γειτονιά του Ήλιου: δεδομένα της αποστολής Parker Solar Probe».
Είναι γνωστό ότι το σχετικό κενό του διαστήματος δεν προσφέρεται για τη διάδοση ηχητικών κυμάτων, όπως αυτά που ενεργοποιούν το ανθρώπινο αυτί. Παρά ταύτα αφθονούν άλλοι παλμοί και κύματα στο αραιό διαστημικό πλάσμα και μάλιστα αυτοί μπορούν να ηχοποιηθούν μέσω σχετικής επεξεργασίας. Το αποτέλεσμα μπορεί να ακούγεται απόκοσμο, η ηχοποίηση παλμών και κυμάτων όμως είναι χρήσιμη, καθώς εμπλουτίζεται η ερμηνεία της σχετικής φυσικής και υποβοηθούνται οι ερευνητικές ομάδες στην ευχερέστερη κατανόηση των εξαιρετικά πολύπλοκων δεδομένων. Το διαστημικό σκάφος της αποστολής Parker Solar Probe της NASA είναι το ανθρώπινο αντικείμενο, που έχει καταρρίψει κάθε ρεκόρ κοντινής απόστασης στον Ήλιο. Λόγω της τεράστιας βαρύτητας του άστρου μας είναι επιπλέον το ταχύτερα κινούμενο ανθρώπινο αντικείμενο. Στις 24 Δεκεμβρίου 2024 το διαστημόπλοιο πέρασε σε απόσταση κάτω από 9 ηλιακές ακτίνες (ή περίπου 6.2 εκατομμύρια χιλιόμετρα από την επιφάνεια του Ήλιου) κινούμενο με τη σχεδόν αδιανόητη ταχύτητα των 193 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Αν βρισκόταν σε τροχιά γύρω από τη Γη με την ταχύτητα αυτή, η τροχιά θα ολοκληρωνόταν σε 3.5 λεπτά – ή αλλιώς, Νέα Υόρκη – Αθήνα σε 41 δευτερόλεπτα. Έχουμε πάρει δεδομένα από διάφορα όργανα της αποστολής κατά τη διάρκεια προσεγγίσεων του Ήλιου, τα οποία έχουν ηχοποιηθεί και θα τα παρουσιάσω
9
εν συντομία. Υπό προϋποθέσεις, αυτοί οι ήχοι θα μπορούσαν να θεωρηθούν κομμάτι μιας διαστημικής συμφωνίας, η οποία όμως δεν είναι για τα ανθρώπινα ώτα – η ανθρώπινη φυσιολογία είναι μια πολύ μικρή, ασήμαντη ποσότητα του συμπαντικού Όλου. Είναι όμως το άυλο ανθρώπινο πνεύμα που καταφέρνει να φέρει αυτά τα δεδομένα στα μέτρα του, με σκοπό την κατανόηση του φυσικού σύμπαντος που μας περιβάλλει, αλλά και την εξοικείωση με την αστρική μας γειτονιά.
2η Εισήγηση:21:20-21:40
Ιωάννης Δαγκλής
«Το Σύμπαν και Εμείς»
Εισήγηση για:
- το πολύ μακρινό σύμπαν, που αφορά το πολύ μακρινό παρελθόν και το πιθανό μέλλον
- τη συμπαντική μας γειτονιά, στην οποία έχει εμφανιστεί η μόνη πολύπλοκη ζωή που γνωρίζουμε
- το εγγύτατο άστρο, στο οποίο οφείλουμε την επιβίωσή μας
- τη θεμελιώδη βιολογική σχέση μας με το σύμπαν – δηλαδή η σχέση μας με το εξαιρετικά βίαιο σύμπαν, στο οποίο οφείλουμε τα συστατικά στοιχεία του σώματός μας.
- τη νοητική και πνευματική μας σχέση με τον Σύμπαν – δηλαδή τις γνώσεις μας για το Σύμπαν και την κατανόησή του, που σχετίζονται κυρίως με τη δυνατότητα να βλέπουμε και να κατανοούμε το παρελθόν του, τη μερική αδυναμία να γνωρίζουμε το παρόν του και την σχεδόν πλήρη αδυναμία να προβλέψουμε το μέλλον και το ενδεχόμενο τέλος του.
- τη βιωματική σχέση μας με το εγγύτατο άστρο – αυτό που απέχει μόλις οκτώ λεπτά φωτός από εδώ.
- την εξερευνητική και πρακτική σχέση μας με το εγγύς διάστημα, αυτό που στη διαστημική φυσική ονομάζουμε γεωδιάστημα.
3η Εισήγηση: 21:40-22:00
Λίνα Τόνια
«Ενορχηστρώνοντας τον ήχο του Γανυμήδη»
Η διάλεξη παρουσιάζει τον τρόπο δημιουργίας του μουσικού έργου GANYMEDE για ορχήστρα, το οποίο βασίστηκε στο φυσικό ήχο του δορυφόρου του Δία και αποτελεί την πρώτη μουσική αποτύπωση του φυσικού ήχου του Γανυμήδη. Η καταγραφή του υλικού προέρχεται από το διαστημόπλοιο Galileo της Nasa τη στιγμή που έφτασε σε απόσταση μόλις 835 χιλιομέτρων από το παγωμένο φεγγάρι, τον Ιούνιο του 1996. Πυκνές ηχητικές μάζες παράγονται μέσω της χρήσης ηχητικών στιβάδων (cluster) και πολλαπλών κινήσεων, που οδηγούν σε ένα πλούσιο και ιδιαίτερο ηχοχρωματικό ηχητικό περιβάλλον. Η φυσική αρμονία του μεγαλύτερου φεγγαριού του ηλιακού μας συστήματος ενορχηστρώνεται σε μία νέα μουσική δημιουργία για κλασική ορχήστρα συνδέοντας δύο φωτεινούς κόσμους, της τέχνης και της επιστήμης.
4η Εισήγηση: 22:00-22:20
10
Λίνα Τόνια και Ιωάννης Δαγκλής
«Η μαγνητική μουσική της Γης»
Η διάλεξη εστιάζει στη γοητεία της κατανόησης του σύμπαντος, του τρόπου δόμησης και εξέλιξης μιας αέναης πολυπλοκότητας, με επίκεντρο την ενέργεια του μαγνητικού πεδίου του πλανήτη μας και την αλληλεπίδραση αυτής της ενέργειας με την ύλη. Τέχνη και επιστήμη, μουσική και φυσική συμπορεύονται στο βάθος της δομής και της μορφολογίας τους. Η παρατήρηση των κοινών χαρακτηριστικών μουσικής και φυσικής μέσα από την ανάλυση ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων γεφυρώνει το χάσμα του οικείου προς το άγνωστο και δημιουργεί νέες προοπτικές εξέλιξης στην έρευνα ως προς την κατανόηση της μουσικής της Γης.
Συζήτηση: 22:20-22:35
Διάλειμμα: 22:35-22:45
Παράλληλη Δράση: 22:45-23:15
Πανευρυθμία: Πρόκειται για ένα φυσιολατρικό χορό, που ξεκίνησε πριν περίπου 100 χρόνια να δημιουργείται στην περιοχή της Θράκης από ένα Βούλγαρο μουσικό, γιατρό και φιλόσοφο, τον Peter Deunov. Ο χορός αποτελείται από 28 κινήσεις, που συνοδεύονται από αντίστοιχα μουσικά κομμάτια, και θεωρείται αναβίωση αρχαίου Ορφικού ιερού χορού. Είναι ένας χορός ζευγαριών, όπου οι συμμετέχοντες σχηματίζουν κύκλο χορεύοντας αριστερόστροφα. Το κέντρο συμβολίζει το πνεύμα, τον ήλιο, ενώ η περιφέρεια συμβολίζει την ύλη, τον τρισδιάστατο κόσμο μας. Όλο το δρώμενο εμπεριέχει συμβολισμούς που αφορούν την αλληλεπίδραση του Σύμπαντος με τον Άνθρωπο, πώς σχετίζεται, πώς ενεργοποιείται μέσα από την κίνηση, για να προσεγγίσει τη σωματική, συναισθηματική και ψυχική αρμονία. Χορεύεται σε εξωτερικό χώρο και απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες, καθώς οι κινήσεις είναι ήπιες και εύκολες στην εκτέλεση και τα αποτελέσματα απείρως ευεργετικά. Γυμνάζει το σώμα, βοηθάει στη συγκέντρωση του νου, αυξάνει τη συνειδητότητα, γεμίζει με χαρά και συνδέει τους συμμετέχοντες με τη φύση, τον συνάνθρωπο, τον κόσμο όλο.
You may also like the following events from ΜΟΥΣΑ Ελληνική:
- This Sunday, 29th June, 09:00 pm, «ΜΟΥΣΙΚΟΧΟΡΕΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΩΡΟ» in Chios
- Next Friday, 4th July, 06:00 pm, «Μουσείο, Γέλιο & Γεύση: Μία βραδιά Πολιτισμού και Απόλαυσης» in Chios
- Next Saturday, 5th July, 09:00 pm, «Σεμνή Θεά - Παντάνασσα Ειρήνη» in Chios
